Dünya genelinde yetkililer yükselen enflasyona karşı yürüttükleri çalışmaların üzerinden yaklaşık bir yıl geçmesine rağmen hala zafer ilan etmekten çok uzaklar. Peki enflasyon neden düşmüyor?
Dünya merkez bankaları geçen yıl enflasyonu hafife aldılar. Aynı hatayı ikinci kez yapmamaya çalışıyorlar. Zengin ülkelerde merkez bankacıları enflasyon tahminlerini keskin bir şekilde yükseltiyor, daha fazla faiz artışı öngörüyor ve yatırımcıları faiz oranlarının bir süre daha yüksek kalacağı konusunda uyarıyor. Bazıları faiz oranlarını sabit tutma planlarını bir kenara bıraktı.
Yüksek enflasyonla mücadelede yaklaşık bir yılı geride bırakan yetkililerin zafer ilan etmelerine daha çok var. ABD ve Avrupa’da, enerji ve gıda fiyatlarında geçen yıl yaşanan büyük artışlar gözden kaybolsa bile, enflasyonun temelleri hala yüzde 5 veya üzerinde seyrediyor. Atlantik’in her iki yakasında da ücret artışı yüksek seviyelerde istikrar kazanmış durumda ve istikrarlı bir düşüşe dair çok az işaret var.
Bazıları resesyona girmekten kurtuldu
Gerçekten de geçen yılki agresif faiz artışlarının etkisi, konut piyasalarının istikrara kavuştuğuna ve işsizliğin yeniden düşüşe geçtiğine dair işaretlerle birlikte yer yer azalıyor gibi görünüyor. Teknik resesyona giren Euro Bölgesi’nde büyüme yumuşadı, ancak ekonomik blok yılın ilk üç ayında yaklaşık bir milyon yeni istihdam yaratırken, ABD ekonomisi son zamanlarda ayda yaklaşık 300 bin istihdam yarattı. Kanada, İsveç, Japonya ve İngiltere, büyümenin beklenmedik bir şekilde toparlanmasının ardından resesyona girmekten kurtuldu. İş dünyası anketleri nispeten canlı bir görünüme işaret ediyor.
Tüm bunlar büyük merkez bankalarını zor bir duruma sokuyor. Enflasyonun, düzeltilmesi için çok daha yüksek faiz oranları gerektirebilecek yüzde 2’lik hedeflerinin çok üzerinde durup durmadığına ya da enflasyondaki düşüşün sadece gecikip gecikmediğine karar vermeleri gerekiyor. Yanlış bir karar verirlerse zengin dünyayı derin bir resesyona itebilir ya da yıllarca yüksek enflasyona katlanmak zorunda kalabilirler.
22 yılın en yüksek seviyesine çıkardı
ABD Merkez Bankası geçen hafta faiz oranlarını sabit tuttu ancak bu yıl iki kez daha artış sinyali vererek ABD faiz oranlarını 22 yılın en yüksek seviyesine çıkardı. Fed geçen hafta yayınladığı altı aylık para politikası raporunda, altta yatan fiyat baskılarının yakından izlenen bir göstergesi olan konut hariç çekirdek hizmetlerdeki fiyat enflasyonunun yüksek kalmaya devam ettiğini ve gevşeme işaretleri göstermediğini yazdı.