Hindistan ve Pakistan gerilimine yakın bakış

Hindistan ve Pakistan

Hindistan ile Pakistan arasındaki ilişkiler, Hindistan kontrolündeki Keşmir’de gerçekleşen ölümcül bir militan saldırısının ardından ciddi şekilde bozuldu. Bu saldırı, karşılıklı misillemelere yol açarken, nükleer silahlara sahip iki ülke arasında yeni bir askeri gerilim ihtimalini de artırdı.

Hindistan ve Pakistan, Keşmir’in farklı bölgelerini kontrol etmekle birlikte, bölgenin tamamı üzerinde hak iddia ediyor. Bu nedenle şimdiye kadar üç kez savaştılar. 2019 yılında, Keşmir’in Hindistan’a ait bölümünde en az 40 Hintli paramiliter personelin hayatını kaybettiği bir militan saldırısının ardından, Hindistan savaş uçakları Pakistan topraklarındaki hedefleri bombalamıştı.

Salı günü düzenlenen saldırıda hayatını kaybeden 26 turistten biri hariç hepsi Hindistan vatandaşıydı. Yeni Delhi, saldırının hemen ardından sorumluluğu Pakistan’a yükledi, diplomatik ilişkileri düşürdü ve iki ülke arasındaki hayati öneme sahip su paylaşım anlaşmasına katılımını askıya aldı. Pakistan ise saldırıyla bir ilgisi olduğunu reddederek, Hindistan’ın Pakistan’a ait su kaynaklarını kesmeye ya da yönünü değiştirmeye yönelik herhangi bir girişimini savaş ilanı sayacağını bildirdi.

Hindistan Başbakanı Narendra Modi, Perşembe günü yaptığı açıklamada saldırganları “dünyanın sonuna kadar” takip edeceklerini söyledi. Birleşmiş Milletler ise iki ülkeye “azami itidal” çağrısında bulundu.

Pahalgam’da ne oldu?

Salı günü, Hindistan kontrolündeki Keşmir’in dağlık bölgelerinde yer alan popüler turistik destinasyonlardan biri olan Pahalgam’da silahlı kişiler turistlere ateş açtı. Saldırıda en az 25 Hindistan vatandaşı ve bir Nepalli turist hayatını kaybetti. Katliam, yalnızca yürüyerek ya da at sırtında ulaşılabilen bir vadide gerçekleşti.

Görgü tanıkları, silahlı kişilerin yaklaştıklarında turistlere yakından ateş açtığını ve ortaya çıkan dehşet verici sahneleri anlattı. Bazı tanıklar, gruptaki erkeklerin özellikle hedef alındığını söyledi. Yerel medyaya konuşan bazı hayatta kalanlar ise saldırganların, kurbanlardan bazılarının Başbakan Modi’yi desteklemekle suçlandığını ifade ettiğini aktardı.

Hindistan Başbakanı Narendra Modi’nin Hindu milliyetçisi hükümeti, 2019 yılında çoğunluğu Müslüman olan Keşmir bölgesinin anayasal özerkliğini kaldırarak doğrudan Yeni Delhi yönetimine bağlamıştı ve bu karar, bölgede geniş çaplı protestolara neden olmuştu.

Keşmir meselesi nedir?

Keşmir, Hindistan ve Pakistan bağımsızlıklarını 1947’de Britanya’dan kazandığından beri iki ülke arasındaki en büyük gerilim noktalarından biri oldu.

Kanlı bir şekilde gerçekleşen Britanya Hindistanı’nın bölünmesinden sonra ortaya çıkan iki ülke olan Hindu çoğunluklu Hindistan ve Müslüman çoğunluklu Pakistan Keşmir’in tamamı üzerinde hak iddia ediyor. Her iki ülke de bağımsızlıklarını kazandıktan sadece birkaç ay sonra bu bölge yüzünden ilk savaşlarını yaptı.

Bölge şu anda dünyanın en yoğun şekilde askerileştirilmiş yerlerinden biri.

Onlarca yıldır, ya Keşmir’in bağımsızlığı ya da Pakistan’a katılması yönünde talepleri olan çeşitli yerel militan gruplar Hindistan güvenlik güçlerine karşı silahlı mücadele veriyor. Bu şiddet olaylarında on binlerce insan hayatını kaybetti Hindistan, bu grupların Pakistan tarafından desteklendiğini öne sürerken İslamabad bu iddiaları reddediyor.

Başbakan Narendra Modi’nin hükümeti, 2019 yılında Keşmir’in anayasal özerkliğini kaldırdıktan sonra militan faaliyetlerin azaldığını savunuyordu. Ancak uzmanlar, salı günü gerçekleşen katliamın bu söylemi temelden sarstığını belirtiyor.